“Να σου κάνω μια ερώτηση”; | Πώς μπορώ να ελέγξω τη γονιμότητά μου πριν αποφασίσω να κάνω παιδί;

Καλώς ήρθατε στη νέα στήλη της εκπομπής μας, με τίτλο “Να σου κάνω μια ερώτηση;”. Η στήλη μας θα ασχολείται με ιατρικά θέματα που αφορούν στη γονιμότητα, την εξωσωματική γονιμοποίηση και οτιδήποτε άλλο σχετίζεται με την πορεία προς την τεκνοποίηση. Μπορείτε να μας στέλνετε ό,τι θέμα σας απασχολεί σχετικά με τα παραπάνω και εμείς – εγώ δηλαδή, η Koula, δεν υπάρχει άλλος στο μπλογκ – θα το ερευνούμε ζητώντας τη γνώμη ειδικών επιστημόνων. Η γνώση είναι δύναμη και, ειδικά στην περίπτωση της υπογονιμότητας, η επιστημονική γνώση μάς βοηθάει να σταθούμε καλύτερα στα πόδια μας σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας μας.

Σήμερα θα αναλύσουμε το ερώτημα που έθεσε η φίλη Δ., “Πώς μπορώ να ελέγξω τη γονιμότητά μου πριν αποφασίσω να κάνω παιδί;“.

First things first

“Έλεγχο γονιμότητας” μπορούμε να κάνουμε (άτυπα) μετρώντας τους μήνες που προσπαθούμε να αποκτήσουμε παιδί, δηλαδή τους μήνες που έχουμε σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη και ιδίως τις γόνιμες ημέρες, δηλαδή λίγο πριν την ωοθυλακιορρηξία. Αν, για να χρησιμοποιήσω και την αγαπημένη μου (#νοτ) έκφραση “έχουμε βάλει μπρος να κάνουμε κανένα παιδάκι” εδώ και ένα χρόνο και δε συμβαίνει τίποτα – εφόσον βέβαια έχουμε σεξουαλική επαφή κατά βάση εκεί γύρω στις γόνιμες μέρες και όχι όποτε η τηλεόραση δεν έχει κάτι να μας αρέσει – είναι πιθανό ότι ανήκουμε στην κατηγορία των υπογόνιμων ζευγαριών.

Γενικότερα μιλώντας, η γονιμότητα της γυναίκας μειώνεται αρκετά στα 35 της χρόνια, συνεπώς και ο παράγοντας ηλικία πρέπει να ληφθεί υπόψιν σε αυτό τον άτυπο “έλεγχο”.

Η καθοδήγηση από ειδικούς

Σε περίπτωση που συμβαίνει το παραπάνω, δηλαδή προσπαθούμε και δε συμβαίνει τίποτα ή σε περίπτωση που θέλουμε να αποκτήσουμε παιδί με άλλο τρόπο από τον φυσικό, πρέπει να απευθυνθούμε σε γυναικολόγο, κατά προτίμηση με ειδίκευση σε θέματα γονιμότητας. Το πρώτο πράγμα που θα κάνει ο/η γιατρός όταν θα μπούμε στο ραντεβού θα είναι να μας ρωτήσει για το ιατρικό ιστορικό μας και για τη συχνότητα των επαφών μας. Κατόπιν, θα μας παραπέμψει για ορμονολογικές εξετάσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται ιδανικά την 2η με 3η μέρα της περιόδου.

Τι είναι αυτές οι εξετάσεις;

Αυτές οι εξετάσεις είναι αιματολογικές. Επιλέγεις ένα κέντρο εξετάσεων/ εργαστήριο που σε βολεύει και πηγαίνεις πρωί πρωί (για να ξεμπερδεύεις κιόλας). Πριν πάτε εννοείται θα ρωτήσετε τον γιατρό σας αν τυχόν φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής που παίρνετε ενδέχεται να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων.

Τώρα αρχίζει μια σειρά από συντομογραφίες, αλλά bare with me, θα εξηγηθούν όλα. Στις εξετάσεις αυτές ελέγχονται, μεταξύ άλλων:

– Οι ορμόνες FSH (θυλακιοτρόπος), LH (ωχρινοτρόπος) και Ε2 (οιστραδιόλη). Όχι, Ε2 δεν είναι λεωφορείο εξπρές, είναι ορμόνη, ούτε εγώ το ήξερα πριν το ψάξω, προφανώς.

– Η ορμόνη προλακτίνη, τα ανδρογόνα (ορμόνες όπως η τεστοστερόνη – ναι αυτή εξαιτίας της οποίας βγάζουμε τρίχες εκεί που δε θέλουμε) και η ορμόνη THS (θυρεοειδοτρόπος ορμόνη).

– Η AMH ορμόνη (Anti Mullerian), που μάς δείχνει τι αποθέματα ωαρίων έχουμε και τι ποιότητας είναι. Σημειώστε εδώ δυο πράγματα: η συγκεκριμένη εξέταση δε συμπεριλαμβάνεται σε αυτές που καλύπτονται από την ασφάλειά μας και πρέπει να μας τη γράψει ο γιατρός ξεχωριστά, ενώ μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε ημέρα του κύκλου.

– Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να προσδιοριστούν τιμές και άλλων ορμονών μας, αναλόγως των τυχόν ιατρικών προβλημάτων μας (ιδίως αν έχουν σχέση με τον θυρεοειδή).

Τα αποτελέσματα τα έχουμε συνήθως μέσα σε λίγες ώρες, οπότε κλείνουμε ένα νέο ραντεβού με τον γιατρό για να συζητήσουμε τα ευρήματα.

Τι θα μας πει ο/η γιατρός;

Ακριβώς δεν ξέρω γιατί δεν είμαι η Λίτσα Πατέρα, ΑΛΛΑ, ο/η γιατρός θα συνεκτιμήσει τις τιμές που αναφέρονται στις εξετάσεις μας μαζί με το ιστορικό μας και την τρέχουσα γενικότερη κατάσταση της υγείας μας και αναλόγως θα μας συστήσει είτε να κάνουμε περαιτέρω εξετάσεις, είτε να προχωρήσουμε αμέσως σε εξωσωματική γονιμοποίηση ή να ξεκινήσουμε και πάλι τις προσπάθειες και να περιμένουμε, διότι δεν υπάρχει κάποιο ορμονικό πρόβλημα που να μας εμποδίζει να γίνουμε γονείς, ΑΠΛΑ ΜΟΝΟ ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΣΤΡΕΣ ΠΑΝΤΟΥ.

Τι άλλες εξετάσεις ίσως χρειαστεί να κάνουμε;

– Υπερηχογράφημα: Αυτό είναι συνήθως το πρώτο πράγμα που κάνουμε στην επίσκεψη στον γιατρό, καθώς το υπερηχογράφημα είναι ένας εύκολος τρόπος για να εξεταστεί η μορφολογία της μήτρας και να διαπιστωθούν τυχόν προβλήματα (όπως π.χ. τα ινομυώματα) που ενδέχεται να προκαλούν υπογονιμότητα.

– Υστεροσαλπιγγογραφία: Είναι μια ακτινογραφία της μήτρας και των σαλπίγγων με χρήση σκιαγραφικού υγρού. Με αυτή την εξέταση διαπιστώνουμε αν η κοιλότητα της μήτρας είναι φυσιολογική και αν είναι ανοιχτές οι σάλπιγγες.

Σε πιο σύνθετες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα αν πάσχουμε από ενδομητρίωση, η οποία πολλές φορές δε διαγιγνώσκεται εύκολα, ίσως χρειαστεί να καταφύγουμε σε λαπαροσκόπηση. Πρόκειται για μια χειρουργική επέμβαση στο πλαίσιο της οποίας μπορούν να διαπιστωθούν τέτοιες παθήσεις και να αντιμετωπιστούν άμεσα με διάφορες επεμβατικές μεθόδους. Τέλος, υπάρχει και η υστεροσκόπηση, μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας εξετάζεται η κοιλότητα της μήτρας και συνιστάται να γίνεται, μεταξύ άλλων, σε περιπτώσεις όπου μια γυναίκα υποφέρει από εξαιρετικά επώδυνες περιόδους. Στο πλαίσιο αυτής της επέμβασης μπορούν να εντοπιστούν και να αφαιρεθούν καλοήθεις όγκοι ή πολύποδες.

Πηγή φωτογραφίας εξωφύλλου: Luma Pimentel